Met fotograferen draait alles om het licht.
Hoe valt het? Hoe intens is het? Waar zitten de schaduwpartijen? Waar zitten de hooglichten?
Allemaal dingen die je je af moet vragen wanneer je ergens gaat fotograferen. Het licht in de foto maakt je sfeer. Erg belangrijk dus om voor het maken van je foto naar die dingen gekeken te hebben. Slecht licht verknalt een foto totaal terwijl geweldig licht het sfeertje helemaal maakt.
Door het spel tussen schaduw en licht ligt het accent nog meer op het model. Het is misschien even zoeken in het bos naar een gaatje in het bladerdak en het is even spelen om dan nog een goede compositie te vinden. Maar het loont zeker de moeite.
Het menselijk oog kan zien in breedte, hoogte en diepte, je camera niet. Een camera kan de breedte en de hoogte van een situatie weergeven maar diepte gaat niet. Beweeg bij het zien van een foto maar eens naar links en rechts; het plaatje blijft gelijk. Probeer dus de diepte in de foto te brengen door het zorgvuldig uitzoeken van je onderwerpen.
Splits een foto op in 3 lagen; voorgrond, middengebied en achtergrond en ga dat vervolgens invullen. Een onderwerp op de voorgrond kan een schitterende inleiding voor de achtergrond zijn. En het vertelt daarmee iets over de diepte van de foto.
Door in de voorgrond de dode boomstronk mee te nemen maak ik een stukje diepte in de foto. Uiteindelijk trekt het oog via de boom naar de achtergrond alwaar de wandelaars lopen.
Probeer niet even snel een plaatje te maken. Het werkt niet. Als je de tijd voor iets neemt en op je gemak rondwandelt, dan zie je vaak meer als wanneer je naar je favoriete plek rent. Kijk rustig om je heen en geniet van de kleine dingetjes. En als ze echt mooi zijn, maak een foto!
Rust in de kop is eigenlijk het grootste advies van deze tip. Wanneer je gewoon rustig blijft en bijvoorbeeld bij een mooi plekje in het bos komt, dan kun je je wel blind staren op die hele mooie boom. Maar neem eens de tijd om goed om je heen te kijken. Waarom is die boom mooi? Wat staat er in de achtergrond? Als ik nu eens dat ene bosje wat er linksonder de boom staat uit beeld wil hebben? Waar moet ik dan gaan staan?
Allemaal dingen die je jezelf af zou kunnen vragen als je de tijd neemt voordat je de camera naar je oog haalt.
Je moet het plaatje wat je wilt maken al een beetje in je hoofd hebben zitten en daar vooraf ook rustig de tijd voor nemen.
Focus je niet op dat ene wat je wilt vangen. Er is zoveel meer te zien. Kijk om je heen, kijk links, kijk rechts. Maar ook zeker een keer omhoog en een keer achter je. Wedden dat als je dat doet, dat je veel meer interessante dingen tegenkomt.
Het zou voor mij ook niet de eerste keer zijn dat ik me ergens zo op concentreer dat ik andere dingen over het hoofd zien. Vooral bij voetbalwedstrijden wil me dat nog wel eens overkomen. Ik zit zo geconcentreerd door de camera te kijken, dat de rest me totaal ontgaat.
En soms is dat namelijk best zonde, want d'r gebeuren ook buiten de lijnen van het voetbalveld interessante dingen. Zo het bijvoorbeeld erg koud zijn in de winter. Als je je helemaal concentreert op de wedstrijd zie je de ingepakte supporters op de tribune over het hoofd. En daar kunnen soms best leuke plaatjes tussenzitten.
Wanneer je ergens bent, laat dan ook alles zien. Maak gebruik van verschillende soorten fotos. Maak er in landschapsmodus maar ook in portretstand. Werk met groothoek en ook met tele. Zoek weidse landschappen maar kruip er ook een keer in. Wissel af in je fotos en je komt met een gevarieerd aanbod thuis. Als fotograaf ben je bezig met communiceren via de camera. Doe me een lol; zeg me alles!
Je kunt thuiskomen met gewoon een losse foto. Daar is op zich natuurlijk ook niets mis mee. Maar als je bijvoorbeeld een gebouw gaat fotograferen, loop er eens rustig omheen. Maak verschillende dingen. Probeer een overzicht te maken van een gebouw en zoek ook meteen detailopnames.
Wanneer je je foto's varieert, dan zul je merken dat je een beetje een verhaal gaat vertellen. Je kunt met je detailfoto's kleine dingen benadrukken zonder dat het voor de kijker een heel zoekplaatje wordt op de overzichtsfoto. Als fotograaf kun je op die manier ook makkelijker je complete verhaal vertellen.
Een schilderij of een foto aan de muur zit vaak in een lijst. Dat is niet voor niets. Het maakt de overgang tussen de rand van de foto of schilderij net iets minder hard. Voor een foto op internet geldt eigenlijk hetzelfde.
Je kunt een foto voorzien van een kader, maar je kunt in de foto ook al dat kader maken. Door je foto dusdanig te maken dat je onderwerp in een natuurlijk kader komt, kun je de aandacht ook al naar dat onderwerp toe trekken. Niet meteen naar Photoshop grijpen en een kader om je foto heenzetten. Dat is een beetje afgezaagd anno nu. Je kant het ook in je foto zelf proberen te stoppen.
Op de foto's hierboven twee bruggen. Eigenlijk 2 foto's van dezelfde brug. De linkerfoto is gewoon klaar en simpel de brug zoals die er ligt. Maar in de rechterfoto heb ik een stapje teruggedaan naar een andere brug en heb ik door de spanten van de moderne brug gefotografeerd. Ik breng nog steeds de oudere brug in beeld. Nog steeds blijft de aandacht daar op liggen. Misschien wordt die aandacht zelfs wel versterkt omdat ik juist de nieuwe brug erbij heb betrokken. Ik verenig oud en nieuw en gebruik de nieuwe brug als omlijsting naar de oude brug; het werd een natuurlijk kader van mijn foto.
Achtergronden maken de foto. Het klinkt misschien raar maar de achtergrond is net zo, of misschien wel belangrijker, dan je onderwerp. Een egale achtergrond in de studio, dat is natuurlijk wat anders. Maar moet die achtergrond bijvoorbeeld wit zijn, dan moet ie ook overal even wit zijn.
Daarnaast zijn dingen die hinderlijk in de achtergrond aanwezig zijn ook weer afleidend van je onderwerp. bedenk eens hoe raar het eruit ziet als er een vlaggenmast uit iemands hoofd lijkt te steken. Of een horizon die door iemands nek heen loopt. Het ziet er raar uit en daar moet je als fotograaf op letten.
Probeer je achtergronden zo te krijgen dat ze wel deel uitmaken van de foto, maar de aandacht niet afleiden. Sterker nog, probeer het zo te maken dat de achtergrond subtiel iets toevoegd aan de sfeer van de foto.
Door een foto met iets meer groothoek te maken in plaats van me blind te staren op de auto, laat ik een beetje van de omgeving zien. Daardoor vertel ik meer dan dat de auto hard reed, ik vertel ook nog een beetje over waar het was.
Laat zien wat je bedoeld.
Ben niet bang om de dingen ook dichterbij te brengen als ze zijn. Het is geen ramp als personen er niet compleet op staan. Je mag best de benen van iemand niet fotograferen.
Hierboven zie je twee foto's van dezelfde prullenbak. Stel dat het verhaal het dichtmaken van prullenbakken rond nieuwjaar is. Om te voorkomen dat ze worden opgeblazen met vuurwerk. De linkerfoto laat de prullenbak in zijn omgeving zien. Ja, je kunt zien dat de opening dicht is. Maar bij de rechter ligt het er veel dikker op. Ik ben er veel dichter opgekropen en heb me alleen gericht op de deksel in de opening. Je ziet aan de vorm echt wel dat het een prullenbak is. Maar in dit geval zie je ook veel beter dat er een deksel op zit.
Fotografie is niet alleen op het knopje drukken. Ook een stukje nabewerking is essentieel. Hou daar al rekening mee bij het maken van de foto.
In de foto hierboven wist ik wat wel kon en wat niet kon in de studio. Ik wist ook wat wel en wat niet kon met nabewerking. natuurlijk kan bijna alles met nabewerking maar de vraag is of ik dat wel moet doen. Hoe dat doek daar ligt, dat kan ik beter ter plekke goed doen dan dat ik dat in Photoshop moet gaan doen. Maar de kleur van het doek vind ik dan weer niet belangrijk. Het is lastig om 300 verschillende kleuren rood doek te hebben. Twee is genoeg. Want ik weet dat ik dat later vrij eenvoudig aan kan passen met nabewerking.
Sterker nog, ik bedacht me later pas dat het misschien wel interessant was om de achtergrond niet egaal zwart te houden maar te voorzien van een verloop.
Als je de regels kent en kunt toepassen, breek er dan mee. Fotografie is creatief. Wees het dan ook. Doe anders, doe eens gek. Laat dingen zien vanuit hoeken die we niet verwachten.
Zoals je hiernaast ziet; het onderwerp hoeft niet altijd netjes op 1/3 van de foto te staan. In het midden mag ook. Ook hoeft een foto niet altijd in kleur te zijn; zwart/wit werkt prima. En die zwart/wit-omzetting mag ook best wel eens rigoreus. De lucht is een stuk donkerder gemaakt en het boompje wat opgehelderd om het er echt uit te laten springen.